Posted on March 29, 2014 by Jahongir Muhammad
Билвосита қурбонлар
Агар кулгидан умр узоқ бўлганда қизиқчилар энг кўп яшаган бўлардилар. Шундай дейману ёдимга раҳматли Ҳожибой Тожибоев келади. У гапираётганда деярли кулмасди, юзида қандайдир тажанглик аломатларига ўхшаш бир ҳолат бўларди.
Юз қалбнинг зоҳири. Соддалаштирадиган бўлсак, юз қалбнинг ботинида бўлган ҳолатни зоҳирга уради. Демак, Ҳожибой Тожибоевнинг қалбида доим қандайдир азоб, қандайдир дард бўлган. Шунинг учун ҳам у яйраб кула олмаган. Continue reading →
Filed under: Fikrlar, Kundalik, Maqolalar | Tagged: Jahongir Mamatov | 1 Comment »
Posted on March 23, 2014 by Jahongir Muhammad
Ўзини топган одам ўзини йўқотиб қўйишдан қўрқади
“Адабиёт инсон тафаккурини шакллантиради ва уни ҳурликка етаклайди” дейишади. Ундай бўлса, адабиётимиз ўз вазифасини бажара олмади.
Шунинг учун ҳам адабиётимиз ундай, адабиётимиз бундай деган мақотовлардан тийилмоқ керакмикан?!
ХХХ
Kатта ҳўкизнинг йиқилиши қассобнинг белини синдириши, атрофдагиларнинг ўтакасини ёриши мумкин.
XXX
Ўзини топган одам ўзини йўқотиб қўйишдан қўрқади.
ХХХ
Мендан қўрққанлардан мен ҳам қўрқаман. Continue reading →
Filed under: Fikrlar | Tagged: fikrlar, Jahongir Mamatov | 4 Comments »
Posted on March 17, 2014 by Jahongir Muhammad
Глобал совиш
Вашингтонда қишни ҳам 15 марта кўрдик. Лекин бу галгиси бошқаларига ўхшамайди. Узоқ, совуқ, қаҳратон, изғирин, қор, муз… йилнинг ярмини олди.
Ўтган йилнинг октябрида бошлаган ва бу йилнинг наврўзида ҳам битмаган.
Бугун ҳам қор қоплаган.
Казо-казолар Глобал исиш ҳақида кўп гапиришади. Ҳатто Ал Горе деганлари бу ҳақда гапиравериб Нобел мукофотини ҳам олди.
Лекин Глобал исиш ‘мас, Глобал совиш юз бермоқда. Балки глобал совишнинг номи Глобал исишдир?
Чунки бугун дунё ўзгарди: ёлғонни рост, аҳмоқни доно, золимни одил, ўғрини тўғри, ўқимишлини гостербайтер, яхшиликни ёмонлик, ёмонликни яхшилик дейдиган бўлинди… Continue reading →
Filed under: Kundalik | Tagged: Jahongir Mamatov, qor, siyosat | 1 Comment »
Posted on March 14, 2014 by Jahongir Muhammad
Bu surat 1990 yilning bahorida Namangandagi saylovoldi uchrashuvlaridan birida olingan. Minbarda Dadaxon Yoqubov (chapdan birinchi) va Jahongir Muhammad (chapdan uchinchi).
Novdalar
1990 yilning 18 fevralida O’zbekiston Oliy Kengashiga saylovlar bo’lgandi.
Demokratiya shamoli bor edi. Shuning uchun ikkinchi turga qolganlar yoki saylanolmaganlar o’rniga yangi nomzodlar chiqishi kabi hollar ham bo’lgan. Birinchi turda muqobil asosda saylangan edim. Tanishlarimdan ikkinchi turga qolganlar yoki yangi nomzod bo’lganlar birgalikda ularning saylov okruglariga borishni so’rashardi. Yangi deputatman, hammasiga ulgurish mumkin emas. Faqat 2-3 tasiga boroldim, xolos. Shulardan biri do’stim Dadaxon Yoqubov saylanayotgan okrug edi. Uning nomzodi Namangandan ko’rsatilgandi.
Dadaxon bilan ToshDUning jurnalistika fakultetida o’qiganimizdan beri tanish edik. Biz aslida ikki dunyoning odamlari edik. Xarakter va hayot tarzimiz bilan. Lekin bizni ruhiyatdagi yaqinlik bir-birimizga tortib turardi. Oramizda qandaydir ijodiy musobaqa ham bor edi. Continue reading →
Filed under: Suratlar tarixi | Tagged: dadaxon yoqubov, Jahongir Mamatov | Leave a comment »
Posted on March 13, 2014 by Jahongir Muhammad
Суратда׃ Дадахон Ёқубов ва Жаҳонгир Маматов
NAVRO’Z
Jurnalist Dadaxon Yoqubov bilan ijodiy hamkorligimizning cho’qqisi 1990 yilda o’tkazilgan “Navro’z telemarafoni” bo’lgandi.
Shuni aytish kerakki, o’sha kezlarda Dadaxon yoniga juda iste’dodli kishilarni to’plagan edi. Masalan, rejissyorlar Meli Mahkamov va Tamara Mahkamova o’zbek telesan’atining favqulodda talanti insonlari edilar. Meli aka juda xushmuomala, topqir, bilimli bo’lish bilan birga sodda va kishining ko’ngliga juda tez yo’la topadigan odam edi. Continue reading →
Filed under: Suratlar tarixi | 2 Comments »
Posted on March 12, 2014 by Jahongir Muhammad
Yo’qolgan Turkiston
O’zbekiston televideniyesiga ishga kelishim bilan bir necha yangi dasturni boshlatgandim. Shulardan biri “Turkiston” siyosiy-ommabop axborot dasturi edi. Buni oldindan orzu qilgandim. Shu yo’l bilan Turkiston xalqlarini bir-biriga yaqinlashtirish, qardoshlik rishtalarini mustahkamlashga hissa qo’shmoqchi edim.
Dasturni darhol yo’lga qo’yish uchun Axborot bo’limidagilarga fikrlarimni aytdim. Uni jonli ravishda uzatishni lozim topdik.
Turkiston xalqlari hayoti bilan bog’liq juda qiziq va juda dolzarb xabarlar, videotasmalar to’plandi. Ularni tartibga keltirishdi. Dastur chizmasi tayyorlanganini aytishgach, mashq variantini ko’rmoqchi bo’ldim. Continue reading →
Filed under: Suratlar tarixi | Tagged: Boymirza Hayit, Jahongir Mamatov | Leave a comment »
Posted on March 10, 2014 by Jahongir Muhammad
Bugunning so’zi: JILMAY TUR!
O’zbekistondagi amaldorlarning xorijga chiqish erkinligi cheklanibdi!
Qoyil!
Inqiloblarda qon to’kilsa, AQSH va Avropaning diktaturalarga qarshi bittayu bitta quroli bor edi. U ham bo’lsa mansabdorlarning safarini cheklovchi sanksiyalar.
IAK buni ham ularning qo’lidan olibdi!
Balki mansabdorlar inqilob qilamiz deb qoldilaru IAK ularga sanksiya qo’ydimi? Bu endi latifa. Latifa bo’lganda ham jilmaytirmaydigan latifa! Continue reading →
Filed under: Fikrlar | Tagged: Jahongir Mamatov | Leave a comment »
Posted on March 9, 2014 by Jahongir Muhammad
E’TIQOD
E’tiqod kurash quroli, yashash uchun, hayot uchun, kurash uchun kurash quroli.
E’tiqodsiz odam o’rmon jonzoti.
E’tiqodli odam xafli odam, e’tiqodsizlar uchun.
E’tiqod uchun sevmaydilar…
E’tiqod uchun qopadilar, qamaydilar, o’ldiradilar…
E’tiqod qancha-qancha gunohsizlarning qotili. Continue reading →
Filed under: Fikrlar | Tagged: Jahongir Mamatov | Leave a comment »
Posted on March 7, 2014 by Jahongir Muhammad
НЕТТИМ МЕН?
Боз ухлаб қолибман ёр қўлларингда,
Кўзингда дард алам
Зулмат, қоронғу,
Югуриб юрибман қум, йўлларингда,
Изингда не қадам,
Менга қоронғу.
Сочларинг тарасанг тош тароғингда,
Толаман…
Саргардон…
Ҳўп, ҳайда, ҳайда. Continue reading →
Filed under: she'rlar | Tagged: Jahongir Mamatov | Leave a comment »
Posted on March 5, 2014 by Jahongir Muhammad
УЙҚУ ИПИ
Осмонга айландим,
Бағримни ёндирди Қуёш,
Уммонга айландим,
Кўксимни тўлдирди кўз ёш,
Заминга айландим,
Кафтимда қабрлар зил тош,
Инсонга айландим…
Чеврамда одамлар бе бош!
ХХХ
Осмон бўлолмадим,
Бағримни ёндирди Қуёшим.
Уммон бўлолмадим,
Кўксимни тўлдирди кўз ёшим.
Замин бўлолмадим,
Кафтимдан тушмади зил тошим.
Одам бўлолмадим,
Continue reading →
Filed under: Kundalik, she'rlar | Tagged: Jahongir Mamatov | Leave a comment »
Posted on March 4, 2014 by Jahongir Muhammad
Maydon ko’kka ko’tarilgan, burgut esa yerga yiqilgan kun
-Nega ko’z yosh to’kayapsan?-deb so’radi Burgut oqayotgan irmoqni ko’rsatib.
-Bu ko’z yoshi emas, bu sening panjangdan oqayotgan qon,-deya javob qildi Maydon.
Jahldor Burgut Maydonni tortqilab ko’kka ko’tarildi. Birdan bo’ron turdi. Maydon aylanib ko’kka ko’tarilib ketdi, Burgut esa yerga quladi.
…Kecha televizorni qarasam, AQShning muxbirlariyu sharhlovchilari Ukraina haqida gapirarkanlar “Maydon”, “Burgut” degan kalimalarni tinmay ishlatardilar. Tarjima qilib emas, o’z holida. Faqat “Maydon”ni “Maydan”, “Burgut”ni “Berkut” deyishmoqda. So’z tildan tilga, avloddan avlodga o’zgaradi. Ota-bobolarimiz “Berqut” deyishgan, biz “Burgut” deymiz.
Maydon forsiy kalima. Biz “choy”ni o’zbekcha degandek bu so’zni ham o’zbekcha deymiz va xato qilmaymiz. Chunki so’z tarixi, etimologiyasi bilan boshqalarga oid bo’lishi mumkin, ammo uni ishlatganlar uning hokimidirlar. Demak, ingliz tili ham ikki so’z hisobiga boyidi. Aminmanki, tez orada bu so’zlar inglizcha lug’atlarga ham kiritiladi. AQShda tilda ishlatilgan yangi so’zlarni har yilning oxirida lug’atlarga kiritish an’anasi bor. Continue reading →
Filed under: Тил | Tagged: so'z, til | Leave a comment »
Posted on March 4, 2014 by Jahongir Muhammad
Майдон кўкка кўтарилган, бургут эса ерга йиқилган кун
-Нега кўз ёш тўкаяпсан?-деб сўради Бургут оқаётган ирмоқни кўрсатиб.
-Бу кўз ёши эмас, бу сенинг панжангдан оқаётган қон,-дея жавоб қилди Майдон.
Жаҳлдор Бургут Майдонни тортқилаб кўкка кўтарилди. Бирдан бўрон турди. Майдон айланиб кўкка кўтарилиб кетди, Бургут эса ерга қулади.
…Кеча телевизорни қарасам, АҚШнинг мухбирларию шарҳловчилари Украина ҳақида гапирарканлар “Майдон”, “Бургут” деган калималарни тинмай ишлатардилар. Таржима қилиб эмас, ўз ҳолида. Фақат “Майдон”ни “Майдан”, “Бургут”ни “Беркут” дейишмоқда. Сўз тилдан тилга, авлоддан авлодга ўзгаради. Ота-боболаримиз “Берқут” дейишган, биз “Бургут” деймиз.
Майдон форсий калима. Биз “чой”ни ўзбекча дегандек бу сўзни ҳам ўзбекча деймиз ва хато қилмаймиз. Чунки сўз тарихи, этимологияси билан бошқаларга оид бўлиши мумкин, аммо уни ишлатганлар унинг ҳокимидирлар. Демак, инглиз тили ҳам икки сўз ҳисобига бойиди. Аминманки, тез орада бу сўзлар инглизча луғатларга ҳам киритилади. АҚШда тилда ишлатилган янги сўзларни ҳар йилнинг охирида луғатларга киритиш анъанаси бор. Continue reading →
Filed under: Тил | Tagged: Jahongir Mamatov, til | Leave a comment »
Posted on March 3, 2014 by Jahongir Muhammad
Девона халқ
Диктаторлар орқага қадам отолмайдилар. Улар орқада чоҳ бор, ўлим бор деб тушунадилар. Улар ўз орқасидан қўрқадиган халқ.
Орқага одим отиш, хатони тан олиш учун уларда мардлик етишмайди. Чунки диктаторлар номард халқ. Уларнинг шакар томири зулмдир.
Қўрқмаган одамгина орқага қадам ташлай олади. Бошқаларнинг ҳақларини, қарашларини ҳурмат қилади. Лекин дунё тарихида қора силсиласи қолган диктатор халқи ҳурматни бир томонга – ўзигагина қараб оқадиган дарё деб билган.
Путин ҳам шу халқдан бири. У Осетияга кириб олди, Абхазияда қолди, Чеченистонда цирк қурди… Қиримдан чиқармади?
Чиқиши мумкин. Майдонда ўзидан кучли пайдо бўлса, тахтидан ажралса, ажал ёқасидан тутса…
Қийин-қийин Қирим татарларига қийин. Сталин деган жаллод уларни она ерларидан қувганди, Путин деган беномус уларнинг табаррук заминларига хўжайин бўлиб олди. Continue reading →
Filed under: Fikrlar | Tagged: диктатор, qirim | 1 Comment »
Posted on March 3, 2014 by Jahongir Muhammad
Турк Ясафнинг йўлини бер йўлима
ЗИНДОНА СОЛДИНГ-А…
Шоҳ Алибек сўрмас кимнинг ўғлиман,
Ёнда ёрим, амирманми, ўғриман.
Аллоҳума ансур вожиб тўғриман,
Зиндона солдинг-а Амир Темурни.
Туркон хотин сочлари тароқ излар,
Қурт-қумурсқа гирдида каниз қизлар.
Зах жаложин вужудини бигизлар,
Зиндона солдинг-а Амир Темурни.
Эллик кун-ки, эллик йилнинг имдоди,
Унсиз зулмат ёруғ куннинг фарёди,
Юрагимда Турон заминнинг доди,
Зиндона солдинг-а Амир Темурни.
Continue reading →
Filed under: Kundalik, she'rlar | Leave a comment »
Posted on March 1, 2014 by Jahongir Muhammad
Қирим, бағринг тошмиди- ё?
Кокилингни тарай-тарай
Қораяди Қораденгиз,
Соҳилингга қарай-қарай
Тораяди кеча-кундуз
Қирим, бағринг тошмиди-ё,
Кўнглинг тўла ёшмиди-ё?!
Қояларинг куя-куя
Қаро бўлиб қолдилар.
Севганларинг суя-суя
Яро бўлиб қолдилар.
Қирим, бағринг тошмиди-ё,
Денгиз сувмас- ёшмиди-ё?!
Оёғимга бошин қўйган
Тўлқин-соғинч ялласи.
Сенга қараб кўзин ўйган
Момо-ҳасрат алласи.
Қирим, бағринг тошмиди-ё,
Тош кўтарган дошмиди-ё?! Continue reading →
Filed under: she'rlar | Tagged: қрим, qirim, qrim | Leave a comment »
Jahonnoma 
You must be logged in to post a comment.