Жаҳонгир Муҳаммад: Фикрлар ирмоғи (13)

АРАЛАШ

*Одам ўзига ўзи қарши юрганда тезроқ ўлиб кетади. Чунки жанг аёвсиз бўлади.

*Футболни оз одам ўйнайди, кўз одам севади,
Сиёсатни кўп одам ўйнайди, оз одам севади.

*Ким учундир шуҳратнинг тоғидан қулаган куни ўлган кунидир.

*Курашга майдон йўқ дейсиз, ахир бутун дунё майдонга айланиб кетган-ку?!

*Кимки сиёсатни пул учун эмас, қалбининг амри учун қилса, у ҳақиқий сиёсатчидир!

*Зарар келтиришга интилган одам яхшиликни ёйиш учун маош олиб ишлаганда ҳам зарар келтираверади.

*Таппончани гўзаллик учун тақиб юрмайдилар

*Жуда мағрурланиб кетсангиз уммон соҳилига боринг, нақадар зарралигингизни ҳис этасиз. Ҳа-я, бизда уммон йўқ-ку!

*Ўзингизни зарра ва ожиз ҳис этсангиз, осмонга осилган баланд тоғларга чиқинг, кўнглингиз мағрурликка тўлади. Лекин бизда бундай баланд тоғлар ҳам йўқ ҳисоби.

Жаҳонгир Муҳаммад: Фикрлар ирмоғи (12)

ЛИРИК ЧЕКИНИШ

*Қуёш севиб нур бағишлар Ой жонига,
Моҳтоб эса тунда қочар Ер ёнига.

*Оқшом ханжарини санчди Қуёшга,
Қуёш қонга ботиб, бош қўйди тошга.

*Ошиқ оқшом мастдур гўшагида,
Яланғоч кун ухлар тўшагида.

*Зулмат ухлар саҳар қўйнида,
Қўллари оқшомнинг бўйнида.

*Қоронғу бостириб келади,
Нурдан қоча-қоча…

*Бой бой бўлай дейди,
Камбағал ўлай дейди.

*Яланғоч бандалар навбатда,
Ҳаммомга қийиндир, албатта.

*Дақиқалар аскар мисоли
Қиличини яланғочлаган
Шаҳид тушар орқама-орқа…

*Йўлим тўғри десада илон,
Излари шарманда қилади.
Рост жойини олсада ёлғон.
Ҳамма ёлғонлигин билади.

*Ҳали кузга қадар ёз бор,
Умидинг жўжалардан бўлса…

*Ҳар кимнинг ўз ниқоби бор:
Ёлғончилик, Жўмардлик…
Биров учун ниқобдир ор,
Биров учун номардлик.

Жаҳонгир Муҳаммад: Фикрлар ирмоғи (11)

ДЎСТЛИК ҲАҚИДА

*Дўстинг нега сени сотганини таҳлил қилдингми? Чунки дўст танлашни билмайсан. Хафа бўлма, бошқалар ҳам билмайдилар.

*Агар сен дўстингга дўст бўлишни уддалай олсанг у ҳам уддалайди.

*Йиқилганингда кўтарадиган дўстлар оз, аммо ўлганингда (тобутингни) кўтарадиган дўстлар кўп.

*Мени менга мақтагандан қўрқаман.

*Агар менга дўст бўлсанг, мени менга эмас, душманимга мақта.

*Менга отилган тошга кўкрагини керган дўстимга жоним садаға.

*Ёлғиз қолсангиз ўкинманг, ойнага қаранг, энг яқин дўстингиз бор.

*Хотиним дўстимдир. Чунки у мени чин дилдан севади, мендан нафрат қилмайди.

*Умид дўстларни жипслаштиради, умидсизлик айиради!

*Дўстини эгоист деб айблаш эгоистликдан келиб чиқади.

*Менга тақлид қилманг, мендан ўзиб кетинг, дўстим!

Жаҳонгир Муҳаммад: Фикрлар ирмоғи (10)

ТИЛ ҲАҚИДА

*Ўзга тилда дод солмоқ ихтиёрдир,
Она тилни ёд олмоқ ифтихордир.

*Тилни сунъий тарзда тозалай олмайсиз, чунки у сизга бўйсунмайди.

*Тилни бойитишингиз мумкин, бунга изн беради, чунки у ҳам камбағал.

*Инсонга миллати ё мансабига қараб эмас, ўз тилини билишига қараб баҳо берсангиз, адашмайсиз.

*Тилга хизмат қилиш бу маданиятга, маънавиятга, мамлакатга ва миллатга хизмат қилишдир.

*Агар тил бўлмаганда одамлар акиллаб юрган бўлардилар.

*Она тилини она билан бирга ташлаб кетсангиз, демак ўгай боласиз.

*Она тили фақат она билангина гаплашиш даражасига тушса, бу мустақилликка жаноза ўқиш яқинлигидан даракдир.

*Дунёни қуролсиз забт этишни истасангиз, тилларни ўрганинг!

*Тил билганим учун мағрурлигимни сақлаб қолдим.

Жаҳонгир Муҳаммад: Фикрлар ирмоғи (9)

СЎЗ ҲАҚИДА

*Бир сўз бузган дунёни минг сўз туза олмаслиги мумкин.

*Ҳақ сўз дор тагида бўйинга илинган арқонга ўхшайди. Айтмасанг бўғиласан, айтсанг ҳам бўғиласан.Танлов ўзингда. Айтиб қол.

*Баъзан қиличдан қўрқмаганлар ҳам сўздан қўрқадилар.

*Мендан эмас, сўзимдан қўрқадилар, лекин менинг ўзимни ўлдиришга уринадилар, чунки сўзимнинг олдида заифдирлар.

*Сўз маҳлиё этади, сўз асир этади, сўз ўлдиради, сўз тирилтиради, лекин сўз худоликка даъвогар эмас.

*Сўзим, кўзларингга кириб ухласам, совқотмасмидим?!

*Сўз севгим, бахтим, тахтим, аҳдим ва нақдим!

*Мазмун излаймиз, бемазмун сўзлардан
Мазмун тополмаган каби мазмундор сўзлардан!

*”Бу ёзган сўзларингизни ит ҳам ўқимайди” деб қаҳр сочдингиз. Ит ўқимаса ҳам сиз ўқибсиз, сиз озиқланибсизку! Лекин қани эди итлар ҳам ўқиганда…

*Сукут ва сўзлаш танловида сўзлашни танлардим. Сўзлаб қолмасак, зотан сукут кутиб турибди, абадий сукут!

Жаҳонгир Муҳаммад: Фикрлар ирмоғи (8)

ЖУРНАЛИСТЛАР ҲАҚИДА

*Журналистларни уч тоифага бўлиш мумкин׃

1.Ўз жонига қасд қилганлар. Улар туғма қобилиятга эга бўладилар ва журналистликдан адиб, арбоб даражасига етадилар. Сўз сеҳрини ўзлари ҳам ҳис этадилар ва ўқувчига ҳам ҳис эттирадилар. Ёзганлари воқеага айланади, эсда қолади, ўлмайди.Улар умрларини ёзганларига бағишлайдилар.

2.Чалажон журналистлар. Улар журналистика билан чекланиб қолган ижодкорлардир. Ўз истеъдодларини қандай қилиб ишга солишни билмай юрадилар, ёзганлари чалажон бўлгани каби ўзлари ҳам чала жондек ички бир қийналиш билан яшаб ўтадилар. Continue reading

Жаҳонгир Муҳаммад׃ Фикр ирмоқлари (7)

ЖУРНАЛИСТИКА ВА ТАРАФКАШЛИК
*Тарафкашлик – Ўзбек тилидаги ахборот воситаларининг бугунги энг катта фожиаси.

*Тарафкашлик шахсга сиғинишнинг бешигидир.

*Тарафкашлик-маҳаллийчиликка ўйнаш.

*Агар бир миллатнинг журналистлари тарафкаш бўлсалар, билинг-ки бу миллат кўп зарар кўради.

*Ахборот воситасида ишловчи шахс тарафкашлик қилса, бу унинг журналист даражасига кўтарилмагани, ҳатто маошини ҳалол қилиб олмаганига шорадир.

*Тарафкашлик қонида бўлган киши журналистлик эмас, аравакашлик қилса, ўзига ҳам, миллатига ҳам фойда.

*Ўзига ёққанини кўриб, ёқмаганини кўрмасликка олиш журналистнинг тубан кетишидир.

*У кўриб кўрмасликка олган воқеаларни халқ кўриб туришини ҳис этмаслиги унинг ички “мени” ўлганидан дарак. Continue reading

Жаҳонгир Муҳаммад׃ Фикр ирмоқлари (6)

МАТБУОТ ВА ЖУРНАЛИСТИКА ҲАҚИДА

*Матбуоти эркин бўлмаган элнинг одамлари қулоғи яхши эшитмайдиган, кўзи хира кишининг аҳволига тушадилар.Улар турли воситалар билан ўзларига эшиттирилигани ва кўрсатилганидан бошқа нарсани билмайдилар. Агар билсалар… ўша кун уларнинг уйғониш куни бўлади.

*Журналистика денгизга ўхшайди. Кимдир унда марваридни кўради, кимдир шўр сувни ва кимдир акулани.

*Журналистика денгизга ўхшайди. Унинг бағрига шўнғиганлардан кимдир садаф излайди, кимдир унинг тўлқинларидан мавжланади, кимдир унда шўр сувдан бошқа нарса тополмайди ва кимдир акулага ем бўлади. Continue reading

Жаҳонгир Муҳаммад׃ Фикр ирмоқлари (5)

ЯХШИЛИК ҲАҚИДА

*Ўзига яхшилик қилганларни унутиб, ўзи яхшилик қилганларни эслайдиган одам разолат ботқоғига ботган одамдир.

*Ўзи ўзгаларнинг яхшилиги эвазига яшаб юрган одам ўзига яхшилик қилганлар ва қилаётганларнинг ўзгаларга ҳам яхшиликларини мен туфайли қилмоқдалар ва бу менинг яхшилигим деса у қалби сўқир болиб қолган одамдир.

*Ҳамма ундан юз ўгирса ва у мен яхшилик қилган одамлар мендан юз ўгирдилар деб аюҳаннос солса, у ақли жойида бўлмаган одамдир. Continue reading

Жаҳонгир Муҳаммад׃ ҚЎШНИЧИЛИК ҚОИДАСИ

JM_2016AvgustИкки қўшни орасида жанжал чиқса, атрофга жар солиб, “булар бир-бирини емоқда” дейдиган ҳамсоя яхшими, ёки уларни тинчитишга уринганими?

Кейинги пайтда сал нарсага “ўзбек ва қирғиз орасида уруш чиқди” дея жар солаётганларга қараб, буларнинг нияти бузуқ деган фикр хаёлимдан кечмоқда.

Эътибор қилган бўлсангиз, икки халқ ёки икки миллат демадим. Чунки ўзбек ва қирғиз бир миллатнинг-турк миллатининг фарзандлари. Отлари бошқа-бошқа бўлган ака-укалардир. Шундай экан, “Қирғизистонда қирғиз ва ўзбек орасида миллатлараро уруш чиқди!” дея аюҳаннос солиш нақадар мантиқсиздир. Бу бир миллатни иккига бўлганлар, бўлаётганлар ва бўлишни истаганларнинг иши. Continue reading

Жаҳонгир Муҳаммад׃ Фикр ирмоқлари (4)

ДИКТАТУРА ҲАҚИДА

*Ҳар кимнинг феълида диктаторлик бор. Аммо бирида у ғолиб, бирида бу ғолиб.

*Диктатура қуртлаган овқат. Кўнгли тортганлар ейди.

*Диктатор қуртбоши. Кўнгли истаганлар бўйсунади.

*Қамоқ –диктаторнинг нажот қалъаси.

*Тахт-ҳожатхона. Диктаторлар эса ичкетмага йўлиққанлардир.

*Ҳукумат диктаторнинг хотини, истаганда истаганидай муомала қилади.

*Одамалар диктаторнинг ўгай болалари. Улар диктаторнинг ўз болалари учун ишлайдилар. Continue reading

Жаҳонгир Муҳаммад: Фикр ирмоқлари (3)

*Суратни ҳар қанча бўясангиз ҳам сиймога айланмайди.

*Раҳбарнинг фалсафаси: Мен эмас, у биринчи телефон қилиши керак!

*Танқид қилган одамга: “Сени кечирдим”, дейиш “Танқидингни тан олмайман! Мен ҳақ, сен айбдор эдинг!”, деганидир!

*Ўзинигина ўйлаган бугун ютиши мумкин, аммо узоқ келажакда ютқазиши муқаррар. Continue reading

Жаҳонгир Муҳаммад׃ Фикр ирмоқлари (2)

*”Мен эркин фикр тарафдориман!” деб жар солган одам эркин фикр жаллоди бўлиб чиқса, асло ажабланмайман.

*Мен ҳаммадан китобларимни ўқишни талаб қилмайман, чунки ўзимнинг ҳам ўқишга вақтим етмайди.

*Исмини очиқ ёзолмаган исмсизлар исмини очиқ ёзган исмлиларга кесак ота бошласа, билинки, ақлнинг мувозанати бузилган.

*Чиройли кийинишингиз, чиройли яшашингиз ва суратларга чиройли тушишингизни танқид қилган одам сизни ботқоқда кўришни, маймунга ўхшаб қолишингизни, ўзи каби ҳатто суратини эълон қилишдан қўрқишингизни истайди.

*Сизни танқид қилаятиларми, демак сизни ўқимоқдалар, ёзаверинг! Continue reading

Жаҳонгир Муҳаммад:Фикр ирмоқлари (1)


*Мақтов – асалга буланган заҳардир. Афсуски асалхўрлармиз!

*Хоинларни улуғлаган халқнинг косаси оқармайди.

*Баъзи фикрлар ҳажатхонада туғилади, эгасига лаззат бериши мумкин, лекин атрофдагиларнинг кўнглини айнитади.

*Ҳаммомда туғилган фикр тозароқдир, чунки эгаси истаса истамаса уни чўмилтириб олади.

*Ўзини ислоҳ қила олмаган одам бошқаларни ислоҳ қилмоқчи бўлади.

*Тентакдан тентак туғилади деган гап йўқ. Балки тентакдан тентаклик қолади деган гап бор. Continue reading

Жаҳонгир Муҳаммад: Ҳавзи қулқулум

ҲАВЗИ ҚУЛҚУЛУМ

Кундалик китоб

Муаллифдан׃ Ҳавзу қулқулум деган иборанинг икки маъноси бор.

Биринчиси, бу афсонавий тубсиз ҳовузнинг номи. Баъзи манбаларда бу ҳовуз қудуқ ҳам дейилади. Туби йўқ қудуқ…

Иккинчиси эса, халқда мечкай, тўймас одамларни шундай дейишади.

Зотан тўймаслик ҳамма балоларнинг дебочаси.

Овқатга тўймаслик,  пулга тўймаслик, мансабга тўймаслик…

Қонхўрнинг қонга тўймаслиги…

Ёлғончининг ёлғонга…

Иғвогарнинг иғвога тўймаслиги…

Шулар эмасми инсонлар ва жамиятларнинг ажали?

Хуллас, бу тўймас дунё- ҲАВЗИ ҚУЛҚУЛУМга ана шу мантиқ билан боқамиз. Continue reading

Jahongir MUHAMMAD:HAVZI QULQULUM

Kundalik kitob

Muallifdan׃ Havzu qulqulum degan iboraning ikki ma’nosi bor.
Birinchisi, bu afsonaviy tubsiz hovuzning nomi. Ba’zi manbalarda bu hovuz quduq ham deyiladi. Tubi yo’q quduq…
Ikkinchisi esa, xalqda mechkay, to’ymas odamlarni shunday deyishadi.
Zotan to’ymaslik hamma balolarning debochasi.
Ovqatga to’ymaslik, pulga to’ymaslik, mansabga to’ymaslik…
Qonxo’rning qonga to’ymasligi… Continue reading

ЖАҲОНГИР МУҲАММАД: ВАТАН МАНСИЗ, МАН ВАТАНСИЗ

II-қисм

ҚАРАШЛАР

ЭЪТИҚОД
Эътиқод кураш қуроли, яшаш учун, ҳаёт учун, кураш учун кураш қуроли.
Эътиқодсиз одам ўрмон жонзоти.
Эътиқодли одам хафли одам, эътиқодсизлар учун.
Эътиқод учун севмайдилар…
Эътиқод учун қопадилар, қамайдилар, ўлдирадилар…
Эътиқод қанча-қанча гуноҳсизларнинг қотили.
Қотилни ичимизга қамаб қўйганмиз.
Қани энди ҳамманинг ўз шахсий қотили бўлса?! Continue reading

Jahongir Muhammad: Vatan Mansiz, man vatansiz-II qism

QARASHLAR

E’TIQOD

E’tiqod kurash quroli, yashash uchun, hayot uchun, kurash uchun kurash quroli.

E’tiqodsiz odam o’rmon jonzoti.

E’tiqodli odam xafli odam, e’tiqodsizlar uchun.

E’tiqod uchun sevmaydilar…

E’tiqod uchun qopadilar, qamaydilar, o’ldiradilar…

E’tiqod qancha-qancha gunohsizlarning qotili. Continue reading