Jahonnoma

Ўнг сўз ўрнида

СЎЗ МУЛКИ ЖАҲОНГИРЛИГИГА ДАЪВОГАР

Битилмаган бир қоида бор: шогирдлар устоз ҳақида ёзишса ярашади. Неча йилларки, ана шу анъана давом этиб келмоқда. Жумладан, мен ҳам кўп азизларнинг улуғ йўллари, ҳаётни безаган умрлари, сизу бизга сабоқ бўлган дунёлари хусусида кўп ёзганман. Аммо шогирдим ҳақида илк бор қўлга қалам олишим.

Бунинг сабаблари анча. Аввало шогирд мисоли фарзандинг каби  дил риштаси. Ота-боболаримиз ўғил – қизларни мақташнию кўз-кўз қилишни олижаноб иш деб ҳисобламаганлар. Қолаверса, мақтов туфайли шогирдни талтайтириб қўймасмиканмиз деган истиҳола бор. Хуллас, кўзга кўринмас хитой деворлари-ю, андиша ва минг ўй-хаёллар у ҳақда дадил бир сўз айтишга йўл қўймас эди. Назаримда, энг асосийси ҳақиқий шогирдсизлик ҳамда унинг , яъни толиби шогирднинг келажагига шубҳа билан қараш ҳисобланган. Continue reading →

Filed under: ЯҚИН МОЗИЙ | 1 Comment »

КУНДАГА ҚЎЙИЛГАН БОШ

ёки мустақилликнинг машаққатли йўллари хусусида сўз

МОЗИЙГА МУРОЖААТ

Сайхун ва Жайхун ўраб турган бу заминнинг “пешонаси шўр” экан. Нега дейсизми? Ахир қайси юрт бу қадар кўп азият чеккан, бу қадар кўп талофат берган, бу қадар кўп қони тўкилган? Уч карра тили, етмиш етти марта қўли кесилган бу юртнинг тақдири ҳақида ҳали ҳеч ким аниқ тасаввурга эга эмас ва ҳали бери бу қусур барҳам топмаслиги аниқ. Continue reading →

Filed under: ЯҚИН МОЗИЙ | 1 Comment »

КИМГА АЙТАЙ ДАРДИМНИ?

* Шикоят ё арз ёзмаган киши борми?

* Сансалорлик кимга фойда, кимга зиён?

* Етмиш тўрт йилнинг етмиш тўрт миллион вагон қоғози.

* Хўш қандай қонун керак бу хусусда?!

1. “МАВЗОЛЕЙ,  ЛЕНИНга…”

Қизиқ. Инқилобдан аввал ариза, шикоят ёзилганмиди? Кимга , ким томонидан, нима ҳақда? Ким ўқигану ким текширган? Дунё устивор бўлибдики, адолат ва адолатсизлик, ҳақ ва ноҳақлик, нур ва соя, ҳавас ва ҳасад ёнма-ён. Шартсиз – қайтсиз айтиш мумкинки, арз, шикоят ёзиш ўктабир инқилобидан кейин ўз шоҳсупасига кўтарилди. Йиллар кечаверган сайин бутун мамлакат шикоят текширувчи улкан корхонага айланиб борди. Continue reading →

Filed under: ЯҚИН МОЗИЙ | 1 Comment »

“ҚАЛЪА ИЧИДАН ОЛИНАДИ”

ОДАМЛАР, эл-улус дардидан кўз юмган ўғил – оқпадар, юрт шаъни учун бош кўтармаган ўғил – сотқин, хоин, бахти қаро, волидаси, миллатига хизмат қилмаган ўғил – қўлсиз, оёқсиз, гунг, кар, кўр, қалби сўқир– мажруҳдир!…

Одамлар, эл-улус дардини англаб, юрт ташвишини тушуниб, онаизор аламини англаб, миллат қайғусини кўриб курашга отланишга ожизлик қилган, ўзида куч топа олмаган ўғил эса ўлик, яъни тирик мурдадир!… Continue reading →

Filed under: ЯҚИН МОЗИЙ | 1 Comment »

“ЛАМБАДА”

ёки БЕҲАЁ ЎЙИН

Бразилия ўрмонларида яшаган ҳиндулар “ламбада” рақсини эллик йил таъқиқлашди. Лекин замон зайли билан бу рақс уларнинг миллий ифтихорига айланди.

Дарвоқе, сиёсат ҳам санъат дейишади. Аслида санъат ҳам сиёсатдир. Сиёсат санъат эканлиги сезилиб қолганда, емирила бошлайди. Санъат ҳам сиёсатлиги билиндими ”оёғи синади”. Санъатнинг гўзал бир бўлаги – рақс, ўйин. Сиёсатнинг ҳаром бир бўлаги – ўйин. Бири театр, томоша саҳнасида, кичик давраларда ҳукм сурса, иккинчиси  жуда ўлкан саҳнада – мамлакат, дунё саҳнасида “жилва” қилади. Continue reading →

Filed under: ЯҚИН МОЗИЙ | 1 Comment »

“Марату”ларнинг фожеа кунлари якиндир

“Кувгин” романи муаллифи, хурматли Жахонгир Мухаммадга.

Азиз, хамфикримиз, Жахонгир Мухаммад, ассаломуалейкум.

Сизнинг “Харакат” журналида босилган “Кувгин” романингизни укиб чикдик. Бу роман Сизга булган хурматимиз, мухаббатимизни юз чандон оширди. Ташаккур, миллатимз, халкимиз бахти учун Сиз ва Сизга ухшаш мужохид йигитлар омон булсинлар.

Сиздан бир илтимосимиз бор: Continue reading →

Filed under: ЯҚИН МОЗИЙ | 1 Comment »

Агар «инқилоб қиламан» деб минг одам чиқса, Каримов минг одамни оттиради!

…Бугун мен аник биламан, агар «инкилоб киламан» деб минг одам чикса, Каримов минг одамни оттиради, 2000 одам чикса, 2000 одамни оттиради. Парламент минбаридан туриб, биз тинчлик учун керак бўлса 200 кишини отамиз, деган эди Каримов. Тинчлик деганида, у ўзининг шу курсисини, ўзининг вазифасини назарда тутган эди. Continue reading →

Filed under: ЯҚИН МОЗИЙ | 3 Comments »

Бундан 15 йил олдин ҳам…

Муаллифдан: Менга “Сиз ҳукуматга интилаяпсиз” дея ўтган йил (2005) келган бир-икки хатга жавобан “Мен президент бўлишни эмас, президентлар етиштиришни истайман” деб жавоб қилган эдим, яъни лидерликни даъво қилмаганимни бот-бот таъкидлагандим. Чунки лидерларнинг ўрни Ватанда бўлиши керак деган қатъий ишончга эгаман.

Бундан 15 йил олдин ҳам, бундан 9 йил олдин ҳам ва бугун ҳам шу фикрдаман. Худди шунинг учун ҳам умуммухолифат ўзига лидерни мамлакатнинг ичидан танлаши керак деган ғояни илгари суриб келмоқдаман. Фақат шу йўл бутун мухолифатни ва лидерлик даъвосидаги якка шахсларни битта платформада бирлаштириши мумкин. Акс тақдирда мухолифат бугунга қадар бўлганидек, кучга айланмай қолаверади.

Давр ўзгариб ҳамма Ватанга қайтса, ана унда ким хоҳласа мустақил равишда майдонга чиқиши ва халқнинг  “бозори”га ўз “моли”ни қўйиши мумкин. Бугун эса аввало “харид” қуввати ўлдирилган халқнинг ўзини қутқазиш керак. 9 йил олдин ёзилган қуйидаги мақоламдаги фикрларим бугун ҳам кучида. Шу кетишда яна 9 йилдан кейин бу мақолани қайта чоп этиш эҳтимоли кучаяётгани дилимга оғриқ беради. Continue reading →

Filed under: ЯҚИН МОЗИЙ | 2 Comments »

МУСТАҚИЛ ДАВЛАТ ВА ҲУР МИЛЛАТ

Инсон онги, тафаккури, эътиқоди шаклланишида мафкура суғорувчи ирмоқлар бўлиб хизмат этади.

Инсон ҳатти-ҳаракатидан камолотига қадар катта бир борлиқ мағзи мафкурага боғлиқ. Шу сабабдан минг йиллар давомида ана шу борлиққа ҳукмронлик қилиш учун курашиб келинди.

Узоқни қўйиб турайлик, ҳали саҳифаси сарғаймаган яқин тарихимизда бу борада қанча синовлар ўтказилди. Одамларни коммунистик мафкура доирасига солиш туфайли манқуртлаштириш ва осон бошқариш учун мисли кўрилмаган ишлар қилинди. Бу ёвуз мафкура туғруқхонада янги туғилган чақалоққа уч кун қоришиқ сут беришдан тортиб, дунёдан кўз юмган кишини митинг билан кўмишгача  бориб етди. Тан оламизми, йўқми, ҳақиқат шуки, бу мафкуранинг  домига тушмаган ёки унинг “хасталиги” юқмаган одам оз. Continue reading →

Filed under: ЯҚИН МОЗИЙ | 1 Comment »