Jahonnoma

Qoqlanmagan ishton kissasi yoki diktatorning noskadisi

Zo’r yigit
“Zokir Almatov juda zo’r yigit”,-dedi Ismatcha “Ozodlik” radiosining Qurultoy dasturida. Dasturni tinglagan qo’shnisi unga:
-Zokir Almatov jallodku?-dedi.-Bir umr uning qo’li qon bo’lgan va shunday bo’lib qoladi ham. U juda ko’p begunoh odamlarning boshiga etdi.
-Zato meni kamerada shaxsan o’zi kelib ko’rgan, 25 kilo narkotik modda bilan qo’lga tushgan bo’lsam ham qamoqdan olib chiqqan,-deb maqtandi Ismatcha.
-Bekordan bekorgami?
-Yarmini olaman degandi, lekin uchdan birini bersam ham rozi bo’lgan.
Qo’shnisi kesattdi:
-Hmm, u berganning betiga qaramaydigan zo’r yigit bo’lgan ekan!

Tamat
-Nega sanga Ismat deb ism qo’yishgan?-deb so’radi Abdulla Ismatchadan.
-Dadam rus tilining propagandisti bo’lgan. O’sha paytda “Dialektik meterializm”, “Istoricheskiy materializm” degan fanlarni o’tishgan. Shularning oldingi harfalaridan so’z yasab, qisqa qilib “Diamat”, “Ismat” deyisharkan. Ismimning tarixi shundan.
-Ha, “Istoricheskiy materializm” degin. O’zbekchasi “Tarixiy materializm”. Oldingi harflarini oladigan bo’lsak, sani o’zbekcha isming Tamat ekanda-a?!

E’tirof
-“Birovlar meni “Ismat chittak” yoki “chumchuq” deydi. Bu laqab – Abdulla Oripovdan chiqqan. Alhol, tabiatimdagi beqarorlik bois ulug’ shoir menga shu martabani ravo ko’rgandir.
Boshqalar “Ismat – qismat” deyishadi. Bunda ham andak istehzo ohangi bor…
Raqiblarim “To’pponcha” deb xumordan chiqishadi. Jurnalist Jahongir Mamatovga qarshi “Xalq so’zi” gazetasida e’lon qilgan “Parvoz va inqiroz” nomli maqolamdan so’ng u ham menga “To’pponchaga javob” deb maqola yozgan edi. Bizning ana shu munozaramizni ko’zda tutib shunday yorliq berishgan, shekilli…”. O’zing shunday deb yozibsan, hatto laqablarning birini martaba, ikkinchisini yorliq deb bilibsan. Unda nega xafa bo’lasan, shularning yoniga “Ismatcha” ham qo’shilsa qo’shilibdida!
-Men qo’shilganim emas, nima deyapsiz o’zi?

Qochirtirgan
-Hali hech kim IAK haqida Ismatchadek, “yog’li” gaplar aytmagan. Boshqalar ham maqtashgan, lekin bunchalikka borishmagan,-dedi bir muxolifatchi ikkinchisiga.
-Nima degan?
-“Men u kishining otashin va beg’ubor qalbi, jo’shqin tuyg’ulari, sokin va o’ychan, lekin sinovchan nigohlari, favqulodda shiddatli va keskin qaror-u xulosalari, teran fikrlari, dilkash kulgulari, mard va to’pori, o’ta samimiy va ishonuvchanligi haqidagi o’z fikr va mulohazalarimni ham qanday bo’lsa, shundayligicha bayon etdim”,- deb yozgan.
-Unday bo’lsa Kanadaga nega qochib ketti?
-Shu “yog’li” gaplarni dunyoga etkazish uchun Islom akasining o’zi uni qochirtirgan.

Tug’ilish
-Agar qayta tug’ilganingda qaerda tug’ilgan bo’larding?-deb so’radi qo’shnisi Ismatchadan.
-Qaerda bo’lardi, O’zbekistonda,-dedi Ismatcha g’urur bilan.
-Nega?
-Ko’rmayapsizmi, Kanadaga kelganimga necha yillar bo’ldi, haligacha ingliz tilining “i” harfini ham bilmayman. O’zbekistonda qayta tug’ilsam, Kanadaga yanagi kelishimda ingliz tilini bilgan bo’laman.
-Gapingga tushuna olmadim.
-Nega tushunmaysiz, yaqinda Islom otam maktablarda ingliz tilini birinchi sinfdan boshlab o’rgatishni buyurdilar.
-Kanadaning o’zida qayta tug’ilsanku, srazu o’rganib ketasan.
-Bu erda Islom otam yo’q-da!

Ostona
-Islom akangga yana bitta xat yozmaysanmi?-dedi bir muxolifatchi Ismatchaga.
-Nega?
-Yangi mavzu chiqib qoldi-da?
-Qanaqa mavzu?
-Ostonani Nazarboev nomiga qo’yish haqida qozoqlar taklif kiritishibdi. Sen ham darhol Islom akangga bir taklif bilan chiqmaysanmi?
Ismatcha faxrlanib ketdi va׃
-Ostonani Nazarboev otiga qo’ymoqchi bo’lishsa, biz eshikni Islom akamning nomlariga qo’yishimiz kerak, eshik teparoqda-da,-dedi.

MXXchi
-Falonchidan uzoqroq yuring,-dedi Ismatcha qo’shnisiga.
-Nega?
-U MXXning odami.
-Yo’g’e, hammaning MXXga ishlashiga ishonsam ham bu gapga ishonmayman.
-Men aytdimmi ishoning, u juda katta lavozimda.
-Bo’lishi mumkin emas.
-Men aytdimmi tamom, ishoning!
-Siz qayoqdan bilasiz?
-Qayoqdan bo’lardi, u mening shefim!

Sog’inch
-Nega buncha bu ishtonning kissasini kovlaysan?-deb so’radi qo’shnisi Ismatchadan.
-Bu tarruk ishton, Islom akam o’z qo’llari bilan hadya qilganlar.
-Sendan ishton haqida emas, nega uning kissasini buncha kovlashing haqida so’rayapman.
-O’rgangan ko’ngil o’rtansa qo’ymas, sog’inch aka, sog’inch! Eski kunlarni, Islom akamning yonlariga yaqinlashgan kunlarimni sog’inaman!

Nofiziy.

Filed under: Yangi latifalar |