Эркинлик учун хизмат
САВОЛ: Жаҳонгир ака яна сиёсатга қайтибсизда? (Абдухолиқ).
ЖАВОБ: Инсоннинг умри сиёсатдир. Уни ҳеч ким тарк этолмайди. Кейинги йиллар фаол сиёсатда эмасман, деган иборани ишлатиб келаман. Бу дегани фаол сиёсий ҳаракатдаги бирор бир гуруҳга, ташкилотга аъзо эмасман деганидир. Лекин мана шу ёзиб турганим ҳам сиёсат.
Энди “2014 йилдан бошлаб Ўзбекистонга қайтиш” деганимда бу ўзимни ўйлаб айтилган гап эмас. Камина қайтмасдан ҳам бу ғояни амалга ошириш мумкин. Ҳозир мазкур ғоянинг муаллифи ва спонсори сифатидагина бу ишда қатнашаяпман. Келгусида гуруҳдан бирор киши бу ишга раҳбарлик қилади. Шунинг учун гуруҳни ноҳукумат ташкилоти сифатида рўйхатдан ўтказиш борасида ҳам иш қилаямиз. Ҳозирча бу ташкилотга “Эркинлик учун хизмат” деб ном бердик.
Мақсад Ўзбекистоннинг келажаги ва бу келажакни қутқаришда унинг хорижда юрган илмли, билимли, тажрибали фарзандларининг иштирок этиши. LinkedIn каби профессионал тармоқларда гуруҳларимиз бор ва каминанинг ғоясига қўшилганлар сони ҳозир 168 кишига етди. Бу 5-6 йиллик ҳаракатнинг самараси.
Биз асосан олимлар, мутахассислар, хорижда ўқиб, хорижда бизнес қилаётганларнинг мазкур тармоқларга қўйилган резюмеларини олиб, уларга чиқдик ва улар билан биттама-битта гаплашмоқдамиз. Бу масалада бир неча америкалик сиёсатчи бизни қўллашини билдирган.
Ҳозир Ўзбекистон ҳукумати билан бўладиган шартнома хомакиси(draft)ни ҳозирлаямиз. Унда хориждан бориб ишлайдиганларнинг шартлари қўйилади. Зотан Кореядан чақириб ишлатилаётган корейс мутахассислар ҳам махсус шартномалар асосида фаолият кўрсатмоқдалар.
Ваҳоланки хорижда ўзимизнинг ҳам кучли мутахассисларимиз бор ва уларни ишга таклиф қилиш Ўзбекистон ҳукумати учун анча арзонга тушади.
Хорижда ўқиб Монголияда минерл конларининг раҳбари ёки Бурмада мустақил банк тизимини яратган ўзбек Тошкентда иш қилолмайдими? Хорижда ўқиб, хорижда компютер дастурларини яратган ўзбек Тошкентда ишлай олмайдими? Ишлайди. Фақат унга шароит қилиб бериш керак.
Биз ўзбекнинг хориждаги билимдонлари, тадбиркорлари, ишбилармонлари, сиёсатдонлари мамлакатга қайтиб қайтиб боришлари учун Ўзбекистон ҳукумати камида қуйидаги каби шартларни ўз ичига олган шартномани қабул қилиш керак.
-Уларга икки фуқаролик ҳуқуқи танилиши,
-Хориждаги маошлари миқдорида ҳақ тўланиши,
-Маҳаллий шароитни ўрганишлари учун олти ойлик муҳлат танилиши,
-Сайловларда эркин қатнашишлари,
-Ҳар бир мутахассис билан индивидуал шартнома имзоланиши ва ҳоказо.
Бу мутахассислар мамлакат учун жуда керак ва уларнинг қайтишини истасак шароитларини қилиб бериш шарт.
Албатта, иқтисодий томондан уларни БМТнинг ва қудратли давлатларнинг турли дастурлари ҳам қўллаши мумкин. Буни Афғонистон мисолида кўраямиз. Мамлакатга қайтаётган мутахассисларга халқаро фондлардан ҳақ тўланмоқда.
Энг асосийси ҳукумат бу кадрларга ишониши ва ўз қўлидаги бошқарувнинг авалига 10, кейинчалик 30 фойизини уларга топшириши керак. Шундагина улар Ўзбекистон иқтисоди ва сиёсатини ботқоқдан олиб чиқишлари мумкин. Ислом Каримов бунга асло рози бўлмайди. Шунинг учун ҳам бу масалани кейинги президент даврига сурдик. Ким бўлишидан қатъий назар бу дастурни қабул қилган кейинги президентнинг ўзи ҳам ютади, мамлакат ҳам, халқимиз ҳам. Бу ҳолатда у халқаро ташкилотлар ва катта мамлакатларнинг ҳам дастагини олади.
Табиийки, ҳар ким ҳам ўз ғояси учун курашади, ҳаракат қилади. Каминанинг уринишлари ана шу йўлда. Зора бу ғоя амалга ошиб, одамларнинг ҳаётида ўзгариш бўлса, шунинг савоби каминанинг манфаатидир.
ЖМ
Filed under: Savol-Javob |
Jahonnoma 
Ажойиб фикр!
Агар шу лойихани узбекистонда ташкил этишнинг иложи булса у холда ушбу лойихага илова сифатида таклифларим булади. Бу иловага кура ёшлар хам манфаатдор булиши билан бирга ушбу лойиха асосига хам келажакдаги кумак булиши мумкин.
Бу асосан илмли-билимли ёш авлодни назарда тутган режа.
Ассалому алайкум Жаҳонгир ака!
Ватанимиз равнақи йўлида қилаётган бу эзгу ишларингизни эшитиб, жуда хурсанд бўлдим! Мен бу ғояларингизга юз фоиз қўшиламан. Ўша кунлар тезроқ келсин ва Ўзбекистонимиз келажаги учун хизмат қиладиган барча яхши инсонлар Ватанга қайтсинлар. Бу йўлда нимаики лозим бўлса, шахсан мен қўлимдан келганича хизмат қилишликка ҳамиша тайёрман! Эзгу ишларингизга ривож тилайман!
Ҳурмат билан Улуғбек Бакиров
Ва алайкум ассалом.
Эсингизда бўлса бу масалада сиз билан гаплашган эдик. “ЗамондошТВ”да суҳбат ҳам қилгандик.
Қўллаб-қувватлаганингиз учун раҳмат.
12 Изоҳлар, фикр-мулоҳазалар:
Umidchi
Men chet ellarda ishlab yurgan umidchilardanman. Siz aytayotgan loyihada ishtirok etish uchun nima qilishim kerak?
22:53
Farhod
Jahongir aka,
Bitta Olimjon degan umidchi bu masalar bo’yicha maqolalar yozgan edi. Qozog’istondagi ahvol va chet ellardagi yoshlarning rivojlanishga qo’shgan hissasi haqida. Fikringiz mana shu Olimjonning fikridan olinmaganmi?
Chunki siz ushbu mavzuda birinchi bora maqola yozaypsiz.
0:49
Komil
Farhod dostim Vatanga qaytish goyasi bu umidchining ham, Farhod yoki Komilning ham goyasi yoki gaplari emas menimcha. Bu juda eski mavzu. Man bilganim Boymirza ota Hayit ham Vatanga qaytish yo’llarini qidirgan va ko’p uringan shu yo’lda, qayta qurish yillarida bunga ozroq erishgan ham. Endi yaqindagi misol, hozir familiyasini eslay olmayapaman, ammo Adham ismli bir vatandoshimiz ham qaytish haqida goyani ilgari surgan edi. Shuning uchun bu qaysidir Olimjon degan umidchi gapi deyishingiz biroz yanglish.
1:04
Muslima
G’alatisizlar!Endi kim birinchi bu fikrni aytuvdi,deb maydalashib yoqangizni yirtgudek bòlib tortisharsizlaram?! Kim aytganining nima farqi bor?! Adham aytganmi,Olimjon aytganmi yoki Jahongir aka birinchi marta aytyaptimi asosiysi QAYTISH! Kimning qòlidan nima ish keladi? Mana shundan gapiringizlar!
1:21
Farhod
Komil,
Vatanga qaytish boshqa va vatanni bilimdon yoshlar orqali rivojlantirish boshqa mavzu. Boymirza Hayit vatanga qaytish haqida gapirgan. Biz esa bilimli yoshlarning vatanni rivojlantirishi haqida gapirayapmiz.
6:42
Sanobar
Jahongir aka,
Birovlarning fikriga mualliflik da’vo qilmang. Sizga yarashmas ekan.
7:03
Rustam Azimov
Jahongir,
Chet ellardagi kabi maosh to’lash uchun pullarni qaerdan olishimizni ham aytingda endi. Agar yig’ib qo’ygan pullaringiz yoki ko’mib qo’ygan tillalaringiz bor bo’lsa ayting bilimli yoshlarga maosh qilib beraylik.
O’zbekistondagi barcha pullarni Gulnoraxonga berib yuborganimizga ancha bo’ldi. Qolgan qutgani o’zimizdan ortmayapti. Xazina bo’sh akam. Man chet elga qandoq qilib qochib ketib topgan pullarimini yeb yotsam desam, siz kimlargadir katta maosh ber deysizmi? Esingiz joyidami akam. Undan ko’ra ayting tillalarni qaerga ko’mgansiz?
7:14
Tohir
Chet eldagi maoshning yarmini berishsa ham O’zbekistonning rivojlanishi uchun ishlar edim.
Jakhongir aka bu harkatlar sizga nimaga kerak? O’zbekistonda ko’mib kelgan tillalar qolib ketganmi deyman.
Iltimos aka mualliflikni da’vo qilmang. O’zbekistonning rivojlanishi haqida ham bir necha Umidchilar maqolalar yozishgan edilar. Agar siz muallifman deb da’vo qilaversangiz, O’zbekistonga bora olmay qolishimiz mumkin. Bizlarni Jakhongirning odamlari deb quvg’in qilishlari mumkin.
Siz bunaqa ishlarga aralashmang iltimos. Sarguzashtlaringizni yozib yurabering aka. Omad.
10:24
Xolis
Har-xil nom bilan yozayotgan bir kishini nimagadir Jahongir Muhammad bosh bo’lib, sponsorlik qilib vataga qaytishga ko’maklashaman degani nimagadir sarosimaga solib qo’ydi.
Birovni cho’ntagidagi pulni qaerga va nima maqsadda foydalanishga sarflashini qizganish faqat hasadgo’ylarda bo’ladi.
Keyin katta “kalla”laringni ( agar u bo’lsa) sal ishlatsalaringchi, bu erda gap umidchi yo qadimchi yoshlarni qaytishi haqida gap ketmayapti. Bu erda umuman chet ellarda yashab , o’qib, ham ilmiy, ham hayotiy tajriba orttirgan kishilar haqida gap ketyapti.
Bundan tashqari LinkedIn da ro’yxatdan o’tib shu loyiha bo’yicha qiziqib ko’rdim. AQSh davlat departamenti bu loyihaga hukumatlararo hamkorlik qilish uchun vositachi ekan.
Jahongir aka, bor bilganlaringni qil deb shu loyihadan voz kechsin deyayotganga o’xshaysizlar. Zamondosh sizlarga nima bo’lgan, nega yuqoridagi galamisona izohlarni e’lon qilyapsizlar. Bor toshingni ter desanglarchi undaylarga.
11:46
Zamondosh
Haqiqatan ham Tohir, Rustam Azimov, Sanobar, Farhod ismlari bilan goh erkak, goh ayol kishi bo’lib izoh qoldirayotgan kimsa 1 shaxs ekanligini aniqladik. U kishiga izoh qoldirishdagi qoidalarni buzganliklari uchun kelgusi izohlariga o’zlarni o’nglagunlaricha blok qo’yamiz.
11:52
Анонимный
salom jahongir aka, iltimos savollarimga uzingiz javob bersangiz:
1. Hamma aytadi iqtisodni unday qilib rivojlantirish kerak, buday qilsak yahshi buladi deydi, lekin ushalar biladigan yoki siz biladigan narsalarni uzbekistondagilar bilmaydi deb uylaysizmi?
2. chet elda yurgan uzbek mutahassislarga horijdagi maoshi miqdorida haq tulanishi debsiz, birinchidan 30-40 odam 3000-4000 dollar oylik oladigan bulsa uzbdagi boshqa odamlar indamay qarab turadi deb uylaysizmi?
3. buning uchun eng kam oylik ish haqini hammaga baravar kutarish kerak buladi, unga pulni qaerdan olish kerak, chunki uzbekistonning davlat byudjetini tahminan 20 milliard dollar deb olsak 30 millionli halq uchun hech narsa bulmay qoladi, chunki uni ichida armiya taminoti, pensiya va posobiyalar, sogliqni saqlash, talim va boshqa boshqalarga pulni qaerdan olish kerak?
Savollarimga javob berasiz deb uylayman javob uchun oldindan rahmat.
17:40
Mister Qalampir
Ajoyib loyiha aytilgan. Qullab quvvatlashga arzigulik. Uzbek mardikorligi erasining tugash nuqtasi bulsin. Dunyoda uzbeklarning qadri kutarilsin.
21:11
Zamondoshdagi izohlarni kuzatib ,ayrim o’quvchilarning savollariga javob bersam.
Xazina bo’sh, bularga evropa va amerikadagidek maosh bersak xonavayron bo’lamiz deb yozishibdi.
Xonavayron bo’lmaymiz janoblar. Yuqori maoshga ishlaydiganlar juda qattiq saralab olinadi. Har ikki yilda attestatsiya deydimi, ishqilib shunaqa tekshiruvdan o’tib turiladi.
Davlatning hozirgi byudjet taqsimotiga zarar keltirmay ularga maosh to’lash sxemasi oddiy: har o’nta mentdan oltitasini ishdan bo’shatib,olti mentning maoshi shu bir mutaxassisga beriladi.
Hisoblang, OzRda qancha ment bor va ular evaziga qancha kerakli mutaxassis olish mumkin.
Bunga yana ,,quloqlar” va MXXning ortiqchasini qo’shing.
Armiyani ham qisqartirish mumkin.
Agar Batka Lukashenko kabi korruptsiyani tor-mor qilsak bor-mi, bir rayon hokimi (poraxo’r rayon hokimi) o’rniga kamida 10ta mutaxassisni ta’minlashimiz mumkin.
O’zbekistonda nechta rayon bo’lsa ,qo’rqmasdan o’nga ko’paytiring, ko’rdingizmi qancha выигриш?
Yana istaganingizcha mablag’ ajratib berishim mumkin, siz ham tinch bo’ladiz, JMning oltinlari ham.