АС АЛ
САВОЛ: Жаҳонгир ака, бир неча йилдан бери сизнинг электрон хатларингизда “Ассалому алайкум” дейиш ўрнига “АС АЛ” деб ёзишингизни кўрганман. “Бундай нарса шаккокликдир” деган гапларни эшитаяпман. Наҳотки, сиз ҳам шаккоклик қилиб келаяпсиз?(Шер).
ЖАВОБ: Аптал одамлар учун дунёдаги барча инсонлар апталдир. Шаккоклар эса ҳамма нарсани шаккоклик деб ўйлайдилар. Яъни ҳар ким ўз қаричи, ўз ақл доираси билан ўлчайди.
Ваҳоланки, “Сизга тинчлик-осойишталик тилайман” маъносини ташийдиган бу ибора аслида “Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракатуҳ” шаклида ёзилади. Ўрта Осиё мамлакатларида “Ассалому алайкум”, “Салом-алайкум”, “Салом” (Туркия, Афғонистон, Эронда ҳам) шаклида ишлатилиши одат тусига кирган.
Қуръони Каримнинг Раъд сурасида Жаннатга кирганларга фаришталар томонидан “Саламун” дейилиши айтилади. Шундан келиб чиқиб бир қатор мамлакатларда “Саламун…” ҳам дейилади.
Бугунги технология асрида “АС АЛ” деб ёзиш социал тармоқнинг терминига айланган. Арабларнинг ўзлари “АСАК” деб ёзадилар. СМС ёзганда эса “слм” шаклида ёзиш одат бўлди.
Жуда кўп уламолар “Саллаллоҳу алайҳи вассалам” иборасини (САВ) ёки “Субҳони ва Таолло” ни (СВТ) деб ёзадилар ва бу кўриниш диний китобларга ҳам кириб кетган. Буни ҳеч ким шаккоклик демаган.
Бизнинг қўлбола шаккокларга қолса, Ал-Раҳмонни “Раҳмон”, Ал-Холиқни “Холиқ”, Ал-Ваҳобни “Ваҳоб”… дейишни ҳам шаккоклик дейишади. Уларга кўра бутун дунё шаккоклар дунёсидир.
Бир улуғ уламога:
-Узр, шу арабча сўзни айтишга тилим қовушмади,-дейишганда у:
-Яратган дилингизни ўқийди,-деган экан.
Шунинг учун дилингиз тўғри бўлса, бас!
Баъзиларнинг тили бошқа, дили бошқа бўлгани учун улар ўзгаларни ҳам ўзлари каби ҳисоблаб, улардан ҳурматни, садоқатни безбетларча очиқ талаб қиладилар. Яъни ундайлар “Ассалому алайкум”дан кейин “Ҳазрати олийлари” деган иборани кутадилар, ёзмасангиз шаккокнинг гумон тўрига илинасиз.
“Шак” сўзи шубҳа, гумон маъносига эга, “Шаккок” дегани шубҳачи, гумончидир, “Шаккоклик” эса ҳар нарсага шубҳа, ишончсизлик, иккиланиб қарашни англатади. Агар сиз тез-тез бориб келиб турган электрон хатларингизни ёзишда вақтингизни тежамасдан “Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракатуҳ” деб бошлайверсангиз ҳам шубҳага тушасиз. Чунки шубҳа қилиш шаккокнинг илму ҳунаридир. Ўша шаккокка ҳам “АС АЛ” деймиз. Бу нимани англатгани унга эмас, дилимизни ўқийдиганга аён.
ЖМ.
Filed under: Kundalik, Savol-Javob |
Jahonnoma 
*Шаккоклик*ни тинч қўямиз… Ас.Ал бу суҳбатдошга нисбатан менсимаслик,ўзига бино қўйишдир. Вақт масаласига келсак, бу сўзни тўлиқ ёзиш учун қўшимча 4-5Секундни қизғаниш керакмас. Ҳар кимнинг ўз ҳақиқати бўлади дейдилар, бироқ менга Ас Ал олиш не приятно. Ва бошқаларга ҳам раво кўрмаган бўлардим. Бу эстетик жиҳатдан ёқимсиздир.
Sizga bundan keyin ASSALOMU ALAYKUM deb yozaman. Lekin maktublarimni boshlashda o’ylab ham o’tirmasdan AS AL deb boshlash menga odat bo’lib qolgan. 10-15 yillik odat. Agar maktubim sluchayno AS AL bilan boshlangan bo’lsa “estetik yoqimsizlik” uchun oldindan uzrlarimni qabul qilib qo’yavering.
Shavkat! AS AL deb yozish o’ziga bino qo’yish emas. Bugun texnologiya asrida buni ishlatayotganlarning hammasi o’ziga bino qo’ygan desangiz adashasiz. Agar AS AL ni olish sizga ne priyatano bo’lsa sizga juda qiyin bo’lar ekan. Nichevo, o’rganib ketasiz, velosipedni shayton arava deganlar ham o’rganib ketganku!
AS AL ning nimasi ne priyatno ekan? Asal degani-ku! Kim asalni yomon ko’radi, ya’ni o’rtamizda shirin-shirin gaplar bo’lsin degani-ku, okalar 😀